Quyển sách này là tiểu thuyết đầu tiên mình từng đọc trong đời, cũng là quyển truyện đầu tiên và cuối cùng bố tặng cho mình. Bố mình dạy toán nên chẳng bao giờ đọc văn thơ gì, có mua sách cho mình thì cũng toàn Toán bồi dưỡng, hóa học các kiểu nên đến tận bây giờ đây vẫn là một trong những món quà đáng nhớ nhất đối với mình. Hồi đó bố đang đi học cao học, mình thì học tầm lớp 2, lớp 3. Xong rồi sửa nhà, chuyển đồ đạc các kiểu nên mất mất quyển truyện. Bố thì không để ý nên mua mỗi phần 2 thành ra mình đọc cũng không nhớ được nhiều điều. Mãi đến vừa rồi mình mới nhớ ra, google lại vài chi tiết còn nhớ được như là đoạt giải Nobel, cậu bé tí hon, đàn ngỗng trời, Thụy Điển thì mới tìm lại tên tác phẩm và nhờ bạn mua hộ.
Đây chính là quyển truyện khiến mình luôn luôn ao ước được đặt chân đến Thụy Điển, đến miền đất Bắc Âu với những cánh rừng lá kim nhiều màu sắc với những hồ nước rộng lớn, trong vắt như trong sách địa lý cấp II. Hồi còn nhỏ đọc xong không thẩm thấu được nhiều, mãi đến giờ đọc lại mới nhận ra rất nhiều thứ ẩn sau từng câu chuyện.
Tác phẩm kể về cậu bé Nils ngỗ ngược, luôn đối xử ác với các loại động vật nên bị gia thần phạt biến thành cậu bé tí hon. Đúng lúc đó một đàn ngỗng trời bay qua rủ các con vật dưới sân nhà cậu cùng bay và con ngỗng đực đã quyết định đi theo đàn khiến cậu bất đắc dĩ phải đi theo. Và chuyến hành trình kì diệu cũng được bắt đầu từ đó. Quyển sách dày hơn 500 trang thuật lại chuyến du hành của Nils bay suốt từ cực Nam Thụy Điển cho đến vùng cực Bắc đất nước. Điều mình thích nhất ở tác phẩm chính là việc tác giả kết hợp rất thuần thục giữa văn tả và văn kể. Từng trang sách sẽ đưa bạn đến các vùng quê Thụy Điển với biết bao phong cảnh tươi đẹp cùng nét văn hóa, giai thoại đặc trưng của từng vùng. Thật hiếm có tác phẩm nào có thể tóm gọn những điều đẹp nhất về đất nước mình và biến nó thành một câu chuyện hấp dẫn đầy tính nhân văn dành cho mọi lứa tuổi.
Trước hết là bài học về thiên nhiên và cách làm người. Từ một cậu bé không có lòng thương yêu động vật, cây cỏ, Nils dần trưởng thành, đưa tay cứu giúp muông thú, kể cả con cáo luôn muốn lấy mạng chú hay loài đại bàng mà muôn loài ghê sợ. Cậu chấp nhận mãi mãi là một chú bé tí hon, xa rời con người, gia đình chú còn hơn phản bội tình bạn và niềm tin của chú ngỗng đực - bạn đồng hành của chú suốt 6 tháng qua. Cũng chính vì quyết định ấy, cậu biết khóc vì một người khác hơn vì bản thân mình. Những giọt nước mắt và nỗi buồn ấy hoàn toàn khác cái ngày cậu bị trừng phạt. Chính cậu cũng nhận ra sự thay đổi ở trong con người mình và cảm thấy tủi thân khi tưởng bố mẹ hiểu nhầm cậu ăn trộm ngỗng đực rời khỏi nhà. Đó là điều mà mình luôn tin tưởng. Con người ta chỉ khi học được cách yêu thương người khác mới có thể học cách tôn trọng chính bản thân mình. Bắt đầu của quá trình yêu thương ấy chỉ là con ngỗng, con sóc, rồi lớn dần thành những cánh rừng, rồi cuối cùng tìm về cội nguồn của mình - gia đình.
Tình cảm gia đình là một đề tài được khai thác rất tuyệt vời trong tác phẩm này. Khi đọc lại Nils thì mình cũng đang trong kì nghỉ ngắn ngày ở quê nên có thể hiểu rất rõ những gì tác giả truyền đạt. Nói thực là mình rất sợ cái tương lai phải trở thành cha mẹ. Đó là niềm hạnh phúc lớn lao mà cũng là một nỗi buồn chắc chắn trong đoạn đời phía trước của bất kì người nào. Mà với mình, nỗi buồn dường như chiếm vị trí lớn hơn. Nghĩ mà xem, dốc hết sức lực, máu và nước mắt để có được một người chỉ thuộc về riêng mình và rồi nuôi nấng nó trở thành người thuộc về một ai đó xa lạ trên thế giới này. Và cuối cùng thì bị bỏ lại bên đường với đầy hoài niệm về quá khứ tươi đẹp. Mình nghĩ con nít và người già giống nhau lắm, vì cả 2 đều chìm vào thế giới của riêng mình, đều sợ cô đơn, đều yếu đuối khó chống đỡ với cuộc đời, và đều khó tìm được sự lắng nghe trong cuộc sống. Mình biết, vì mình chính là một đứa rất vô tâm của cái "Cuộc sống" ấy. Mình thực sự hi vọng nếu sau này có con, nó sẽ không lớn lên thành một đứa như mình, ích kỉ và hoàn toàn không biết cách biểu đạt cảm xúc.
Bên cạnh đó, mình rất thích những truyện của những nhân vật phụ trong truyện. Như truyện bà lão đáng thương qua đời trong lòng mong mỏi con cái quay trở lại cố hương. Cái chấp nhất và sự nuối tiếc với quá khứ là cái giá quá đắt khiến bà buộc phải từ giã cuộc đời này. Người già là vậy đấy, sống đến gần trời cuối đất rồi thì lại mong nhớ những tháng ngày hạnh phúc cùng con cháu trong quá khứ. Suy cho cùng, cuộc đời con người ta vẫn chri có gia đình là đáng quý nhất, đáng để hi sinh nhất. Vậy nhưng con cái thì chẳng bao giờ hiểu được lòng cha mẹ, cũng như cha mẹ không thể hiểu nổi con mình nghĩ gì. Ngày xưa có người từng nói thế này "Ta luôn muốn làm điều tốt nhất cho ngươi. Chỉ là ta không biết điều tốt nhất ấy là gì." Cái tệ nhất chính là tấm lòng đặt nhầm chỗ dẫn đến bao điều đáng tiếc xảy ra. Nhưng có như vậy mới chính là cuộc sống, mới là lí do để con người ta không ngừng cố gắng để xích lại gần nhau, để hiểu nhau hơn.
Quay lại với tác phẩm, có quá nhiều thứ cần bàn luận đến mà mình không thể nói hết ra thành lời. Tình bạn, sự phiêu lưu của tuổi trẻ, lòng yêu quê hương, tình người giữa muôn ngàn xô bồ, bài học về tốt nước hơn tốt nước sơn và rất nhiều thông điệp khác ẩn sau từng chương truyện. Tất cả đã tạo nên một kiệt tác văn học không chỉ dành cho thiếu nhi mà còn là ánh sáng soi đường giúp những người lớn như mình tìm lại được bản thân, ước mơ của mình. Đừng đánh lừa bởi nội dung và văn phong đơn giản của tác phẩm, hãy tìm đọc, nghiền ngẫm và bạn sẽ hiểu lí do vì sao nó được đánh giá cao như vậy.
Hôm nay mới từ quê ra nên mệt quá, viết nấy thôi vậy. Phần còn lại thì để mọi người tự tìm hiểu :)
P/S: Cảm ơn Nils vì giúp tớ tìm lại con người mình. Qủa nhiên tớ vẫn yêu cô bé nhiều ước mơ và mải mê đọc sách ngày ấy hơn. Tớ sẽ thử cố gắng một lần nữa để đến được nơi tớ thuộc về.
Thương yêu.
